Salman Rushdie

"A poet's work is to name the unnamable, to point at frauds, to take sides, start arguments, shape the world and to stop it from going to sleep."

Salman Rushdie

श्रेष्ठ सिद्धिचरणकॊ सम्झनामा

श्रेष्ठ सिद्धिचरणकॊ सम्झनामा

जेठ २२, २०४९
कान्तिपूरी इतिहासको मुखदर्शक भई बग्ने
निर्लज्ज बाग्मती नदीको किनार,
राष्ट्रका इतिहास-गौरव-गहना सबै जलिजाने
पशुपतिनाथ प्राङ्गणकॊ आर्यघाट,
धुवाँइ रहेछ ।

अध्यारोँ  कोठामा उज्यालो किरण खोजिहिँड्दा,
आफ्नै चीसो  स्पर्शले पटकपटक झ्ल्यास्स भइरहँदा,
कठ्याङि्ग्रएछौ सायद कविवर !
परिवर्तनकारी तिम्रो असन्तुष्ट आत्मा
न्यानो पार्नका निम्ति अग्नीमाथि
निदाएछौ त्यसैले कविवर !

अध्यारोँ  हटाउन कोठाको  झ्र्याल खोल्नुपर्छ ।
सर्वप्रथम नागरिकहरूमा यो ज्ञान हुनुपर्छ
भन्दथ्यौ तिमी कविवर !
अनि जनजनमा चेतनाको  आग्लो
कलमको भुत्ते चुच्चोले उघारिहिँड्दा
थुनाएथ्यौ आफैलाई कविवर !

युगीन  आवश्यक्ता देख्ने थिए कयौँ  समकालीन, 
तर मुठ्ठी कसेर मुख फोर्नेमध्ये थियौ तिमी एक ।
राष्ट्रवादी भइकन 'राष्ट्रधाती' विल्लाको पहिरन !
अन्याय थियो । तर डिग्मिगाएन तिम्रो डेक ।

चारवटा पर्खालभित्र शरिर कैद भए पनि
अनन्त मगजभित्र आजात भई उड्दथ्यौ तिमी ।
परिवर्तन र समतामूलक समाज निर्माणका निम्ति
विशाल क्रान्तिको कल्पनामा डुब्दथ्यौ तिमी ।

२२ वर्षको उमेरमा तिमीले गोरखापत्रमा पहिलोपल्ट 'भूइँचालो' लेखेछौ
आज म २२ वर्षको उमेरमा तिमीप्रति श्रध्दाञ्जली लेख्दैछु ।
नाती उमेरको कवL भावना
समर्पित छ तिम्रो भव्य १०१ औँ जन्मोत्सवमा ।
तर म मेरी भावनालाई
श्रीङ्गार र आभूषण दाइजो दिएर
दुलहीपहिरनमा चिटिक्क सजाई
ससांरिक प्रश्सांसगँ विवाह गराइदिदैँ  छैन,
त्यसकारण यहाँ कुनै भोजभतेँर छैन ।
जन्मोत्सव खुसियालीमा नाँचगाँन, रमझम छैन ।
छ त केवल सरल भावना ।
मात्र  मात्र  मात्र भावना ।

आज तिम्रो भौतिक उपस्थिती हाम्रो माझमा छैन ।
खुसी मान युगकवी
दुई दशकअघि नै देहत्याग गर्यौ ।
तिमीले प्रेम गरेकी, चाहाना गरेकी क्रान्ती
जघन्यतवरले पुनः एकपटक बलात्कृत हुदैँ गरेको द्रृश्य
तिमीले देख्नु परेन ।
तिमीले देखेका  द्रृश्यहरूमा तिम्रा समकालीन दोषी थिए
तर यो पटक मुटू पोल्ने कुरा यो छ
अहिलेका दोषीहरू तिम्रा छोरापुस्ता छन् ।
नालायक पुस्ताका धृणित पात्रहरू
क्रान्ती बेचिरहेका छन्
र उनी प्रत्येक निमेष बलात्कृत छिन् ।
तिम्रो मृत्युदेखि आजसम्म आइपुग्दा
हजारौँ  शहिदहरूले क्रान्तीको ज्वालामा
प्राण आहुती दिइसकेका छन्
तर अझै पनि परिवर्तन र समतामूलक समाज
शून्य छ ।
सूदूर छ ।

हिजो तिमीले लेखेका युगपरिवर्तनकारी कविताहरूका रूप पढिन्छन्,
स्वरूप पढिन्छन् ।
तर भ्रष्टाचार र दुष्टाचारमा चुर्लुम्म डुबेको बाबुपछिको पुस्ता
बुझ्दैनन् सार ।
बूझ्दैनन् मर्म ।
भौतिकतावादको तलाउमा चोबिएर क्षणिक प्राप्तीले स्नान गर्छन्
अरूलाई दोषी देखाएर आफूलाई ओबानो ठान्छन्,
अनि सबै मिली उत्सवमहोत्सवको वाहाना बनाई
किनारामा बलात्कृत चेलीको रमिता हेर्छन् ।
कहिलेसम्म ?
कहिलेसम्म ?

No comments:

Post a Comment