महाकविको सम्झनामा

देख्नलाई जोरनयन काफी छन् त ?

मेरा आँखाले म तिमीलाई देख्छु,
आफैँलाई सक्दिन ।
अगाडीपछाडी, दायाँबायाँ, माथितल सबैतिर सक्छु,
एकैसाथ सक्दिन ।

टुक्राटुक्रा हेरेर म संसारको विवेचना गर्छु ।
स्वयं भ्रमित हुन्छु,
तिमीलाई पनि डो¥याई ल्याउँछु ।
—
माथि नीलो दलदलमा भास्सिएकी
अर्धगोलाकारको पनि जोरनयन होलान् ?
पक्कै होलान् ।

दृष्टिविहीन थिइन् त किन पुजिन्थिन् ?


मैँले टेकेको माटो
र उनी
एकै उमेरका
तर के
सम्पूर्ण विश्वइतिहास
उनलाई थाहा होला ?
उनले देखेकी होलिन् ?

अवश्य छिन्
नत्र किन पुजिज्थिन् ?

—

उनी यही समाजमा जन्मिए,
हुर्के र बितिगए ।
महाकवी कहलाइए ।

उनी देखिए, तर हेरिएनन्,
उनी हेरिए, तर देखिएनन्,
बाचुञ्जेल ।

मगजभित्र
र समाजभित्रको
कालो निख््रयाउन
हरसास
असंसाारिक भएर
कोरा कागजहरू रगटिरहे ।

असल, अटल थिए उनी
त्यसैले देखिएनन ।
त्यसैले हेरिएनन ।

जब प्रयत्नहरू भयो
धेरै ढिलो भसक्थ्योे ।

त्यो त उनको महानता थियो
र समाजको—
तिमो, मेरो—
नीचता

मरणोपरान्तका साह्रा सम्मानहरू उनले
ग्रहण गरे ।

आँसू र पसीनालाई मशी बनाएका उनले
छोटो बाटो हिँडन चाहेनन ।
कहिल्यै थाकेनन पनि ।

विना मुस्कान
क्रुर समाजवीच फुलिरहे ।

हाँस्न चाहेनन
मात्र बाँच्न खोजे
अनि बेला आयो—
उनी आर्यघाटमा निदाए ।
उनलाई बिउँझाउने प्रयत्न भयो
खुब रुवावासी चल्यो

तब,
मुर्दा उनको जोरनयन खुब रसायो !

औँलाहरूमा कलम भएको भए सायद
उनको लासले पनि कविता लेख्थ्यो होला
अन्तिम कविता ।

जसले समाजलाई फेरी निथु्रक्कै भिजाउथ्योँ
अनि मृत उनका अधरहरूलाई खुब हसाउथ्योँ
  पेट मिची मिची हँसाउथ्यो ।